Z raportu firmy doradczej Deloitte Women @ work 2024: A Global Outlook wynika, że wiele kobiet dotyka stres spowodowany sytuacjami zawodowymi. Badania wykazały też, że sytuacja kobiet na rynku pracy stopniowo się poprawia, jednak nie we wszystkich obszarach.
W 2024 roku prawie jedna czwarta ankietowanych kobiet mierzy się z wypaleniem zawodowym. To wciąż dużo, ale oznacza to poprawę sytuacji względem lat ubiegłych – w 2023 roku problem ten dotyczył 28 procent, a w 2022 – aż 46 procent.
Agresji i molestowania seksualnego w miejscu pracy doświadczyło odpowiednio 31 i 4 procent badanych kobiet, a jedynie nieco ponad 40 procent z nich zgłosiło ten fakt pracodawcy. Przyczyną jest przekonanie, że zdarzenia te nie są wystarczająco niepokojące. Poza tym tylko co dziesiąta respondentka uważa, że złożenie tego typu skargi nie wpłynęłoby negatywnie na jej karierę. Równie niewielki odsetek sądzi, że otrzymałoby potrzebne wsparcie.
-Pracodawcy powinni z całą mocą przeciwdziałać zachowaniom, które naruszają bezpieczeństwo kobiet, a także stworzyć warunki, w których nie będą one bały się zgłaszać złamania prawa. Podstawą budowania kultury zachęcającej do otwartej komunikacji jest przede wszystkim dawanie pozytywnego przykładu przez liderów. To właśnie oni powinni pokazać, że mówienie o zawstydzających czy też zagrażających zdarzeniach jest nie tylko konieczne, ale też pożądane. Warto także zadbać o wzmocnienie odpowiednich polityk i procedur oraz poinformować pracowników o ścieżkach zgłaszania nadużyć, aby wiedzieli, gdzie mogą uzyskać pomoc – mówi Joanna Świerzyńska, partnerka zarządzająca Deloitte w Polsce, krajach Bałtyckich i Ukrainie.
Zdrowie tematem tabu
Zagadnienia dotyczące zdrowia kobiet ciągle są traktowane w firmach jak temat tabu. Ponad jedna czwarta badanych kobiet (27 procent) doświadcza wyzwań związanych z menstruacją, menopauzą lub płodnością (na przykład poronienie lub ciąża wysokiego ryzyka), co odbija się negatywnie na ich sytuacji zawodowej. Aż 42 procent kobiet pracuje mimo odczuwanego bólu (wzrost o 1 p.p. względem 2023 roku), a 13 procent nie czuje się komfortowo, rozmawiając o problemach menstruacyjnych z szefem (wzrost o 4 p.p. względem 2023 roku).
Rośnie też odsetek kobiet, które pracują mimo dolegliwości związanych z menopauzą. Taką postawę deklaruje 39 procent badanych i jest to aż o 19 p.p. więcej niż w 2023 roku. Jedynie 19 procent kobiet przechodzących menopauzę twierdzi, że otrzymało wsparcie od swoich pracodawców po ujawnieniu, że z tego powodu wzięły dzień wolny (spadek o 11 p.p. względem 2023 roku). Brak odpowiedniego podejścia ma negatywne konsekwencje także dla firm. Odsetek badanych wskazujących ten czynnik jako przyczynę odejścia z pracy podwoił się względem 2023 roku i wynosi obecnie 9 procent.
Wyzwanie stanowi także sytuacja kobiet borykających się z niepłodnością. Aż 30 procent z nich doświadcza z tego powodu silnego bólu fizycznego. 19 procent kobiet, biorąc urlop z tego powodu, nie informowało przełożonego o przyczynie nieobecności, a 18 procent decydujących się na taki ruch mierzyło się z negatywnymi konsekwencjami.
-Czynnikami obniżającymi dobrostan kobiet jest między innymi stres, przemęczenie i praca w nadgodzinach, brak perspektyw na awans i niskie zaangażowanie organizacji w wyrównywanie szans. To wszystko odbija się na ich zdrowiu fizycznym, jak i psychicznym – komentuje Joanna Świerzyńska.
Połowa kobiet twierdzi, że w porównaniu z poprzednim rokiem ich poziom stresu wzrósł. Pomimo postępów, nadal nie otrzymują odpowiedniego wsparcia w zakresie zdrowia psychicznego od swojego pracodawcy.
Raport pokazał także, że wzrasta liczba kobiet, które w życiu prywatnym opiekują się inną osobą dorosłą, co odbija się na ich karierze i zdrowiu psychicznym.
Kobiety odchodzą z pracy
Wśród przyczyn zmian pracy kobiety wymieniają między innymi zbyt niskie wynagrodzenie, doświadczanie mikroagresji, nękania lub prześladowania oraz brak elastycznych godzin pracy.
Brak wsparcia kobiet w miejscu pracy przekłada się na ich decyzje o złożeniu wypowiedzenia. W 2023 roku więcej kobiet opuściło swoją firmę niż miało to miejsce łącznie w 2022 i 2021 roku. Wskazywane przyczyny zmiany pracy to między innymi zbyt niska płaca (18 procent), doświadczanie mikroagresji, nękania lub prześladowania (16 procent) oraz brak elastycznych godzin pracy (15 procent badanych). Poza tym, jedynie 7 procent respondentek planuje kontynuować zatrudnienie w swojej organizacji przez ponad 5 lat, natomiast aż 43 procent planuje zmienić pracę w ciągu 12-24 miesięcy.
Jednym z czynników zniechęcających kobiety do pozostania w dotychczasowej firmie jest brak możliwości awansu, na który wskazuje co piąta badana. Chęć awansu na wyższe stanowisko kierownicze deklaruje natomiast 75 procent respondentek. Pozostałe badane nie wierzą w pojawienie się szansy na awans (20 procent), obawiają się niższego wynagrodzenia na stanowisku liderskim niż mężczyźni (21 procent) i nie lubią kultury organizacyjnej w swojej firmie (23 procent).
Zaangażowanie firm w działania na rzecz równości płci wymaga wzmożonych działań. W badaniu Deloitte jedynie 11 procent kobiet wskazało, że ich organizacja podejmuje konkretne kroki w tym kierunku (wzrost o 3 p.p. względem 2023 roku), a jedynie 18 procent zostało poinformowanych przez pracodawców o wyznaczonych celach w tym obszarze (wzrost o 6 p.p. względem 2023 roku).
Tylko 26 procent kobiet zauważa zróżnicowanie płciowe na stanowiskach liderskich (wzrost o 3 p.p. względem 2023 roku), a 16 procent respondentek chcących zmienić pracę jako przyczynę wskazuje brak kobiecych wzorców w obecnej organizacji.
-Wyrównywanie szans w miejscu pracy jest ważne dla wszystkich pracowników, bez względu na płeć, wiek, pochodzenie czy orientację seksualną. Podstawą awansu powinny być wyłącznie kompetencje i zaangażowanie, co pozytywnie wpływa na motywację i zaufanie ludzi do firmy. Jednocześnie warto skupić się na wspieraniu grup niewystarczająco reprezentowanych na wyższych stanowiskach poprzez niwelowanie ich obaw i wyposażanie w kompetencje liderskie. W działaniach tych mogą pomóc regularne konsultacje czy też mentoring – podsumowuje Joanna Świerzyńska.
Badanie zostało przeprowadzone w formie ankiety w okresie październik 2023 – styczeń 2024 wśród 5000 kobiet z 10 krajów i 7 sektorów. Kraje, które zostały objęte badaniem to: Australia, Brazylia, Kanada, Chiny, Niemcy, Indie, Japonia, Republika Południowej Afryki, Wielka Brytania i Stany Zjednoczone. Pod względem formy zatrudnienia wśród badanych najliczniejszą grupę stanowiły zatrudnione na pełen etat (88 procent). 51 procent ankietowanych pracuje stacjonarnie, 42 procent w formule hybrydowej, a jedynie 7 procent w formule w pełni zdalnej.