Unijne rozporządzenie AI Act, dotyczące rozwoju, używania i rozpowszechniania systemów opartych na sztucznej inteligencji, zostało opublikowane 12 lipca 2024 roku w dzienniku urzędowym EU. Wejdzie w życie 1 sierpnia 2024 roku.
Regulacja dotyczy podmiotów publicznych i prywatnych we wszystkich państwach członkowskich UE i wpłynie przede wszystkich na dostawców i producentów systemów AI, ale także na podmioty je stosujące oraz na ich importerów i dystrybutorów.
Celem rozporządzenia jest poszanowanie praw podstawowych obywateli UE. Wdrażaniem i egzekwowaniem nowych przepisów zajmie się Europejski Urząd ds. Sztucznej Inteligencji.
Wymogi zawarte w dokumencie dotyczą przejrzystości, co oznacza, że system AI musi być zrozumiały dla użytkowników i nie może wprowadzać ich w błąd, mówią też o jasnych zasadach odpowiedzialności za działania i decyzje podjęte przez systemy AI, bezpieczeństwie oraz o nadzorze, audycie i kontroli.
Dokument wprowadza cztery kategorie modeli AI w zależności od poziomu ryzyka. Większość wykorzystywanych systemów zalicza się do kategorii minimalnego zagrożenia i prawdopodobnie w ogóle nie zostanie objęta unijnym rozporządzeniem. Natomiast systemy średniego ryzyka, takie jak na przykład ChatGPT, będą musiały spełnić określone wymogi, dotyczące miedzy innymi przejrzystości i praw autorskich. Będzie trzeba informować o tym, że tekst czy obraz zostały wygenerowane przy pomocy AI. Takie systemy jak manipulacja poznawczo-behawioralna i scoring społeczny, zostaną zakazane w Unii Europejskiej.
Dla firm i organizacji, które korzystają z AI, wejście w życie unijnych przepisów oznacza, że będą się musiały dostosować do ich wymogów i wprowadzić zmiany w sposobie projektowania, wdrażania i zarządzania systemami AI.
Niedopełnianie obowiązków wynikających z AI Act będzie grozić nałożeniem kar administracyjnych nawet w wysokości 35 milionów euro lub 7 procent rocznego obrotu przedsiębiorstwa.
Poszczególne regulacje zawarte w rozporządzeniu nie wejdą w życie jednocześnie. W lutym 2025 roku zaczną obowiązywać przepisy w sprawie zakazanych praktyk, w sierpniu 2025 roku – obowiązki dotyczące GPAI. Natomiast w sierpniu 2026 roku wejdą w życie pozostałe przepisy, między innymi wymogi związane z systemami wysokiego ryzyka. Rok później będą obowiązywać przepisy w sprawie systemów wysokiego ryzyka, które są częścią unijnej harmonizacji prawodawstwa dotyczącego bezpieczeństwa.
Systemy AI wysokiego ryzyka, które wykorzystywane były przez organy publiczne przed wejście w życie rozporządzenia, będą musiały osiągnąć zgodność z jego przepisami do roku 2030.
Rozporządzenie 2024/1689 w sprawie sztucznej inteligencji, czyli tzw. AI Act >>>