Indeks Zdrowych Miast to zbiór informacji o inwestycjach i działaniach, jakie samorządy wdrażają, tworząc zrównoważoną przestrzeń miejską.
Grupa Lux Med we współpracy ze Szkołą Główną Handlową w Warszawie, Fundacją Gospodarki i Administracji Publicznej i Open Eyes Economy Summit (OEES) ogłosiły wyniki drugiej edycji Indeksu Zdrowych Miast, w którym prezentują warunki życia w 66 polskich miastach na prawach powiatu.
Dzięki analizie, samorządy mogą zweryfikować wprowadzane praktyki i ich realny wpływ na jakość życia mieszkańców. Zwycięzcą ponownie okazała się Warszawa. Tuż obok na podium znalazły się Bielsko-Biała i Sopot.
Głównym celem inicjatywy jest zobrazowanie podejścia polskich miast do kwestii związanych ze zdrowiem i dobrostanem mieszkańców. Publikacja to zbiór informacji o inwestycjach i działaniach, jakie samorządy wdrażają, tworząc zrównoważoną przestrzeń miejską. Miasta zostały ocenione w ośmiu kategoriach: zdrowie, ludność, usługi komunalne i społeczne, edukacja, mieszkalnictwo, środowisko, infrastruktura i przestrzeń.
Zgodnie z wynikami ogólnego zestawienia najnowszego Indeksu Zdrowych Miast, Warszawa jestem miastem w którym żyje się najlepiej i tym samym utrzymała zeszłoroczne miano lidera. Tuż za nią znalazło się Bielsko-Biała (poprzednio miejsce 23). Sopot z miejsca dziewiątego wspiął się na trzecie.
– Wsparcie ludzi w lepszym i zdrowszym życiu to jeden z elementów misji jaką realizuje Grupa Lux Med. Dlatego tworzenie Indeksu Zdrowych Miast jest dla nas niezwykle ważną inicjatywą, dzięki której realnie wspieramy samorządy w weryfikowaniu wprowadzanych praktyk podnoszących jakość życia mieszkańców, ale przede wszystkim pokazujemy ludziom, jak działają polskie miasta, którymi obszarami mogą się poszczycić, a nad którymi muszą jeszcze popracować. Kontynuacja inicjatywy Indeksu to dowód na nasze zaangażowanie w poprawę kondycji miast i działania na rzecz społeczeństwa oraz środowiska – mówi Anna Rulkiewicz, prezeska Grupy Lux Med.
Stolica najlepiej zarządza zdrowiem
Poza głównym zestawieniem, w każdej z ośmiu kategorii wyłoniono miasto najlepiej spełniające kryteria sektorowe. Pozycję lidera w obszarze dbania o środowisko utrzymał Sopot, który również objął prowadzenie w obszarze mieszkalnictwa. Edukacją najlepiej opiekuje Kraków, a Warszawa skutecznie zarządza zdrowiem. W kategoriach ludność oraz usługi komunalne i społeczne pierwsze miejsce zajął Rzeszów. Najlepiej o infrastrukturę dba Krosno, natomiast o obszar przestrzeni – Chorzów.
– Open Eyes Economy zwraca uwagę na zdrowie mieszkańców, ponieważ jest ono ważną składową dla wzrostu gospodarczego. Zdrowe społeczeństwo aktywnie uczestniczy w rynku pracy umacniając pozycję danego miasta. Wzajemne relacje zdrowia i ekonomii to aspekt, który kieruje nas do stawiania dobrostanu publicznego jako priorytetowej wartości wpływającej na zrównoważony rozwój miejski. Dlatego tak istotne jest, aby wyniki Indeksu Zdrowych Miast rozprzestrzeniały się po Polsce, a samorządy mogły czerpać wiedzę na temat stanu swojego miasta – komentuje prof. dr hab. Jerzy Hausner, przewodniczący Rady Programowej Open Eyes Economy Summit, Fundacja GAP.
Warszawa będąca jednocześnie liderem całego Indeksu Zdrowych Miast, może poszczycić się również drugim miejscem na podium w kategorii edukacja. Średni wynik egzaminu maturalnego z matematyki, który osiągnęli uczniowie w Warszawie to aż 61,7 pkt. Stolica nieprzypadkowo otrzymała też pozycję liderki w zdrowiu, bo właśnie tutaj mieszkańcy mieli dostęp do rekordowej liczby 287 działań profilaktycznych. Wysoko plasuje się również w sektorze ludność – mediana wieku mieszkańca Warszawy to 40,7 lat a liczba zgonów ogółem, a także zgonów z powodów nowotworów na 100 tysięcy osób jest zdecydowanie poniżej średniej 66 badanych miast.
– Odpowiedzialność za współczesny świat spoczywa na barkach wszystkich ludzi, bo to my odpowiadamy za eksploatację planety. Negatywny wpływ na zmiany klimatyczne i nieodpowiednie gospodarowanie zasobami prowadzi do nieodwracalnych zmian w środowisku. Dlatego tak ważne jest podjęcie kroków, również przez włodarzy, mieszkanki i mieszkańców miast, w kierunku poprawy kondycji naszej planety i zdrowia – dodaje dr hab.Piotr Wachowiak, prof. SGH, Rektor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.
Bielsko-Biała znalazła się na drugim miejscu nie tylko w rankingu ogólnym, ale również w kategorii przestrzeń. W tym mieście wydatki na utrzymanie zieleni wyniosły ponad 75 tys. zł/ha.
Sopot – dobre miejsce nie tylko na wakacje
Sopot, znany wszystkim jako popularny wakacyjny kurort, jak się okazuje to równie dobre miejsce do codziennego życia. Jest liderem w kategoriach mieszkalnictwo i środowisko. Wyniki nie pozostawiają wątpliwości, gdyż w Sopocie znajduje się aż 74,3 km dróg rowerowych, a ładunki zanieczyszczeń w ściekach odprowadzonych do wód lub do ziemi przez przemysł i oczyszczalnie ścieków wyniosły zero kilogramów na rok. Ponadto aż 20 procent powierzchni miasta zajmują tereny zielone.
Choć nie znalazł miejsca na podium w ogólnym rankingu, sukcesem może poszczycić się także Rzeszów, który ponownie zajął pierwsze miejsca w kategoriach ludność oraz usługi komunalne i społeczne. W Rzeszowie odnotowano najniższą medianę wieku, wynoszącą 39,8 lat. Rzeszów przyciąga również nowych mieszkańców. W 2022 roku odnotował najwyższe dodatnie saldo migracji osób w wieku produkcyjnym na 1 tysiąc ludności. Tym samym stolica Podkarpacia znalazła się w gronie zaledwie siedmiu miast, które w całym zestawieniu mogą pochwalić się dodatnim wynikiem w tym obszarze. Rzeszów świeci też przykładem w kategorii usługi komunalne i społeczne, oferując swoim mieszkańcom ponad 20 obiektów sportowych przypadających na 100 tysięcy osób.
Zgodnie z zapowiedziami, tegoroczny Indeks Zdrowych Miast został poszerzony o wyniki badań pilotażowych przeprowadzonych wśród wybranych przedstawicieli władz lokalnych i mieszkańców miast na prawach powiatu. Pozwoliło to na uzupełnienie i powiększeni perspektywy analiz.
Kontynuacja Indeksu planowana jest również w kolejnych latach.
