Według wstępnych szacunków Głównego Urzędu Statystycznego wydatki bieżące na ochronę zdrowia w 2024 roku wyniosły 293,6 mld zł, co stanowi 8,1 procent Produktu Krajowego Brutto (PKB). Wydatki te były wyższe o 47,0 mld zł w porównaniu z rokiem 2023, kiedy to wyniosły 246,6 mld zł. Wzrost wydatków dotyczył zarówno wydatków publicznych, jak i prywatnych.
Udział wydatków na zdrowie w PKB wzrósł w roku 2024 o 0,9 pkt. proc. w porównaniu z danymi z roku 2023.
W 2024 roku publiczne wydatki bieżące na ochronę zdrowia wzrosły do 229,1 mld zł, czyli wyniosły o 37,1 mld zł więcej w porównaniu z 2023 rokiem. Udział tych wydatków w PKB wyniósł w 2024 roku 6,3 procent (w 2023 roku – 5,6 procent). Natomiast prywatne wydatki bieżące, obejmujące między innymi wydatki gospodarstw domowych, zwiększyły się w 2024 roku o 9,9 mld zł i osiągnęły wartość 64,5 mld zł.
Ze względu na to, że opracowanie wyników Narodowego Rachunku Zdrowia (NRZ) za 2024 rok jest na etapie wstępnych szacunków, porównanie struktury wydatków przedstawiono dla lat 2022–2023. Dla roku 2022 podano dane ostateczne (ogłoszone obwieszczeniem prezesa GUS ), a dla roku 2023 wykorzystano dostępne na tym etapie dane wstępne, które są nadal weryfikowane.
Dominują środki publiczne
Struktura wydatków na ochronę zdrowia według systemów finansowania w NRZ za 2023 rok zdominowana była przez wydatki publiczne, które stanowiły 77,8 procent wydatków bieżących na ochronę zdrowia (w 2022 roku stanowiły one 73,7 procent).
W ramach klasyfikacji funkcji ochrony zdrowia, wydatki bieżące na ochronę zdrowia w 2023 roku obejmowały między innymi:
– usługi lecznicze, na które przeznaczono 58,9 procent (w 2022 roku – 60,1 procent),
– produkty medyczne, w tym leki, na które przekazane było 17,3 procent (w 2022 roku – 19 procent),
– opiekę długoterminową (zdrowotną), która pochłonęła 7,8 procent (w 2022 roku – 8,1 procent),
– opiekę rehabilitacyjną, na którą wydano 4,6 procent (w 2022 roku – 4,7 procent).
W 2023 roku, w ramach klasyfikacji świadczeniodawców, największy strumień środków z tytułu poniesionych wydatków trafił do:
– szpitali, które otrzymały 43 procent całkowitych wydatków bieżących na ochronę zdrowia (w 2022 roku – 42,2 procent),
– świadczeniodawców ambulatoryjnej opieki zdrowotnej, którzy otrzymali 24,7 procent (w 2022 roku – 26,8 procent),
– sprzedawców detalicznych i innych dostawców dóbr medycznych, do których trafiło 16,7 procent (w 2022 roku – 18,8 procent).
W 2023 roku największy udział w finansowaniu opieki zdrowotnej miały środki pochodzące z obowiązkowych składek zdrowotnych. Składki na ubezpieczenia społeczne stanowiły 65,2 procent wszystkich przychodów (w 2022 roku – 62,1 procent). Prawie jedną piątą (17,6 procent) wydatków na ochronę zdrowia stanowiły środki przekazywane do systemu opieki zdrowotnej w formie dobrowolnych transferów finansowych, dokonywanych przez gospodarstwa domowe, krajowe jednostki instytucjonalne, przedsiębiorstwa, instytucje niekomercyjne oraz inne przychody krajowe (w 2022 roku – 21 procent).
5,4 procent środków z ubezpieczeń i abonamentów medycznych
12,2 procent wydatków pochodziło ze środków alokowanych przez instytucje rządowe i samorządowe (w 2022 roku – 11,2 procent). Mniejszy udział miała kategoria dobrowolnych przedpłat, które stanowiły 4,7 procent (w 2022 roku – 5,4 procent), obejmowała ona składki na dobrowolne, prywatne ubezpieczenia zdrowotne oraz abonamenty medyczne.
W latach 2013–2024 zaobserwowano systematyczny wzrost wydatków ujętych w NRZ. Dla lat 2013–2022 zaprezentowano wyniki ostateczne, natomiast dla roku 2023 przedstawiono wyniki wstępne, a dla 2024 roku – wstępne szacunki.
Wydatki ujęte w Narodowym Rachunku Zdrowia w latach 2013-2024
W latach 2014-2024 można zaobserwować stały wzrost nakładów na ochronę zdrowia. Dotyczy to zarówno corocznych planów nakładów według ustawy, jak ich wykonania, które prawie zawsze było większe od planu, z wyjątkiem 2014 roku. Pomiędzy 2014 a 2024 rokiem nakłady na ochronę zdrowia według planu wzrosły o 163,4 procent, natomiast według wykonania zwiększyły się o 188,9 procent. Największy roczny wzrost nakładów na ochronę zdrowia według wykonania odnotowano w tym okresie w 2023 roku– o 22,4 procent.
Źródło: Główny Urząd Statystyczny