Najwyższa Izba Kontroli wykazała nieprawidłowości w funkcjonowaniu Ratunkowego Dostępu do Technologii Lekowych (RDTL), pomimo wprowadzonych zmian przepisów. Właśnie ukazał się raport NIK, która postuluje dalsze usprawnienia tego systemu.
Przed zmianami w prawie, które nastąpiły po wejściu w życie ustawy o Funduszu Medycznym w listopadzie 2020 roku, proces wydawania decyzji administracyjnych przez ministra zdrowia był długotrwały. Poza tym resort wydawał decyzje w oparciu o opinie Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, które czasem były nieaktualne, a także nie uznawał pacjentów za stronę postępowania administracyjnego w związku z wydawaniem tych decyzji.
Ustawa wyeliminowała te nieprawidłowości, ale stwierdzono jeszcze inne niedociągnięcia. Dotyczyły one między innymi tego, że minister zdrowia, jako organ odpowiedzialny za kreowanie polityki zdrowotnej państwa i jednocześnie dysponent środków Funduszu Medycznego, nie posiadał danych, które pozwoliłyby na ocenę poziomu zaspokojenia potrzeb pacjentów w zakresie leczenia w ramach RDTL.
W okresie od listopada 2020 roku do maja 2022 roku wydatkowano na RDTL jedynie niecałe 37 procent środków zaplanowanych w Funduszu Medycznym na ten cel.
Problemem był także przedłużający się proces weryfikacji przez Narodowy Fundusz Zdrowia sprawozdanych przez szpitale świadczeń RDTL. Powodowało to, szpitale musiały czekać na refundację wydatków poniesionych na zakup leków w ramach RDTL nawet ponad 400 dni.
Izba postuluje opracowanie i wdrożenie mechanizmów zapewniających ministrowi dostęp do danych pozwalających na ocenę stopnia realizacji potrzeb pacjentów związanych z leczeniem w ramach RDTL i prowadzenie bieżących analiz w tym zakresie, a także zawieranie w umowach z NFZ zapisów odnoszących się do kosztów, o których mowa w ustawie o Funduszu Medycznym.
Postulaty dotyczyły także rzetelnego opracowania wykazów produktów leczniczych niepodlegających finansowaniu w ramach RDTL, publikowania wykazów produktów leczniczych niepodlegających finansowaniu w ramach RDTL w terminach umożliwiających świadczeniodawcom dostosowanie się do ich zawartości.
Ratunkowy Dostęp do Technologii Lekowych (RDTL) jest to mechanizm finansowania ze środków publicznych kosztów leków, poniesionych przez szpitale na rzecz indywidualnego pacjenta, w sytuacji gdy wykorzystane zostały dostępne refundowane technologie lekowe i okazały się nieskuteczne.
System ten funkcjonuje od lipca 2017 roku. Przepisy, które wówczas obowiązywały mówiły o tym, że szpital składał do ministra zdrowia wniosek o sfinansowanie kosztów leku. Indywidualna refundacja była przyznawana na trzy miesiące lub na trzy cykle leczenia, a lek musiał być dopuszczony do obrotu zgodnie z prawem. Resort zdrowia wydawał decyzję po zasięgnięciu opinii AOTMiT.
Ustawa o Funduszu Medycznym, uprościła ten proces i pomogła wyeliminować nieprawidłowości, które narażały pacjentów na przerwanie ciągłości leczenia.
Zgodnie z nowymi przepisami szpital składa wniosek o opinię w sprawie zastosowania u danego pacjenta leku w ramach RDTL do konsultanta krajowego lub wojewódzkiego w danej dziedzinie medycyny. Jeżeli jest ona pozytywna, może podać taki lek pacjentowi, a następnie wystąpić o refundację kosztu jego zakupu do NFZ.
Od kwietnia 2022 roku obowiązuje zarządzenie prezesa NFZ, zgodnie z którym możliwe jest przetwarzanie dokumentów związanych z RDTL z wykorzystaniem aplikacji Centralna Baza Wniosków i Decyzji (CBWiD). Ma ona uprościć i usprawnić składanie i procedowanie niezbędnych dokumentów w ramach procedury RDTL dla świadczeniodawców, konsultantów krajowych i konsultantów wojewódzkich oraz oddziałów wojewódzkich NFZ. Od 1 lipca 2022 do korzystania z aplikacji CBWiD zobowiązani są wszystkie szpitale.