Według najnowszego raportu Izby Polmed „Roboty medyczne: Stan obecny i przyszłość robotyki w opiece zdrowotnej w Polsce” główne kierunki rozwoju tej technologii w ochronie zdrowia to między innymi miniaturyzacja, zastosowanie sztucznej inteligencji, robotyka miękka, rozwój rozwiązań sensorycznych oraz synergia człowieka i robota.
W krajach Europy Zachodniej zastosowanie rozwiązań robotycznych to już standard, któremu towarzyszą systemy refundacji oraz oceny jakości. Polska znajduje się dopiero na początku tego procesu, jednak raport pokazuje, że inwestycje w robotykę mogą obniżyć długoterminowe koszty leczenia i poprawić efektywność systemu ochrony zdrowia.
Autorzy raportu proponują konkretne rozwiązania, ułatwiające rozwój robotyki medycznej, takie jak stworzenie planu określającego kierunki wdrażania nowoczesnych technologii oraz nowe modele finansowania – leasing, zakup grupowy czy finansowanie używanych robotów, które mogą zwiększyć dostępność tej technologii.
Proponują także monitorowanie jakości procedur i wdrożenie rejestrów operacji robotycznych, co pozwoliłoby lepiej analizować efektywność leczenia, oraz kształcenie lekarzy w zakresie obsługi robotów.
W raporcie omówiono dziedziny medycyny, w których systemy robotyczne są najczęściej stosowane, a także przykłady rozwiązań stosowanych w innych krajach.
Miniaturyzacja i algorytmy AI
Wskazano też, jakie będą kierunki rozwoju robotyki w ochronie zdrowia. Jednym z nich będzie miniaturyzacja, czyli upowszechnienie chirurgii z jednym portem (mało inwazyjnym podejściem). Spodziewane jest także upowszechnienie mikrochirurgii oraz supermikrochirurgii robotycznej. To drugie określenie dotyczy operacji na strukturach mniejszych niż 0,8 mm. Przewidywane jest także rozpowszechnienie mikrorobotyki. Mikroroboty mogą być wykorzystywane w precyzyjnym dostarczaniu leków, naprawie tkanek, a nawet chirurgii eksploracyjnej w trudno dostępnych miejscach.
Algorytmy sztucznej inteligencji umożliwią autonomiczność procedur chirurgii robotycznej. Będą one coraz częściej wykorzystywane do przewidywania wyników operacji oraz identyfikowania potencjalnych powikłań.
Robotyka miękka i sensoryka
Kolejnym trendem będzie zastosowanie niesztywnych konstrukcji mechanicznych, co pozwoli na bezpieczne interakcje z ludzkim organizmem podczas badań oraz interwencji. Robotyka miękka zapewnia większą swobodę ruchów i nawigację.
Nastąpi także rozwój technologii sensorycznych oraz ich integracja, a także synergia człowieka i robota, w tym automatyzacja powtarzalnej pracy manualnej.
Przewiduje się, że roboty medyczne wypełnią luki w opiece zdrowotnej na całym świecie, które dotyczą dostępności do wykwalifikowanego personelu medycznego.
Prewencja i szkolenia
W miarę jak roboty stają się coraz mniej inwazyjne, pacjenci coraz częściej będą mogli wracać do domu po zabiegach chirurgicznych już tego samego dnia. Systemy robotyczne ułatwią także prewencję i wczesną interwencję.
Automatyzacja zbierana i zarządzania danymi umożliwi ocenę konkretnego zabiegu i jego efektów. Systemy robotyczne będą także mogły zapewnić personelowi medycznego realistyczne symulacje, odtwarzające różne scenariusze, a telechirurgia pozwoli na prowadzenie przez specjalistów mniej doświadczonych kolegów w czasie rzeczywistym.
Raport „Roboty medyczne: stan obecny i przyszłość robotyki w opiece zdrowotnej w Polsce został przygotowany przez Instytut Innowo na zlecenie Izby Polmed. Powstał z inicjatywy Sekcji ds. Wyrobów Medycznych Stosowanych w Procedurach Szpitalnych, skupiającej firmy dostarczające sprzęt do szpitali.
W ramach sekcji powołano Grupę Roboczą ds. Robotyki, która aktywnie wspierała opracowanie raportu, dostarczając wiedzy eksperckiej i danych z pierwszej ręki. Oficjalna premiera raportu miała miejsce 14 marca 2025 roku, podczas X Kongresu Wyzwań Zdrowotnych w Katowicach.
Raport dostępny jest na stronie Izby Polmed>>>