MZ: wymóg 20 procent działalności komercyjnej konieczny w przypadku starania o środki z KPO

Prowadzenie działalności komercyjnej, zgodnej z prawem, opodatkowanej i uzupełniającej działalność publiczną, nie może być traktowane jako okoliczność dyskwalifikująca.

Ministerstwo Zdrowia w odpowiedzi na pismo Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Szpitali Prywatnych stwierdziło, że wymóg nieprzekroczenia 20 procent udziału działalności komercyjnej w całości działalności placówki jest konieczny w przypadku starania się o wsparcie w ramach inwestycji rozwoju usług cyfrowych w ochronie zdrowia, finansowanych ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności.

OSSP skierowało w tej sprawie pismo do resortu zdrowia 16 kwietnia 2025 roku. Zaapelowało w nim do minister zdrowia Izabeli Leszczyny o korektę zapisów dotyczących warunków kwalifikowalności do naboru tych środków, uzasadniając to tym, że powodują one ograniczenie dostępu do finansowania i prowadzą do nierównego traktowania beneficjentów, szczególnie tych, którzy świadczą usługi publiczne w ramach kontraktów z NFZ i równolegle prowadzą działalność komercyjną.

Dotyczy to szpitali prywatnych, które są ważnym elementem systemu publicznej opieki zdrowotnej i których znaczna część realizuje świadczenia finansowana przez NFZ, ale jednocześnie oferuje usługi płatne.

OSSP podkreśliło, że prowadzenie działalności komercyjnej, zgodnej z prawem, opodatkowanej i uzupełniającej działalność publiczną, nie może być traktowane jako okoliczność dyskwalifikująca z możliwości pozyskania środków publicznych z KPO, skoro celem inwestycji finansowanych dzięki nim jest poprawa jakości systemu jako całości, a nie jednego wybranego segmentu jego struktury.

Resort odpowiedział w piśmie z 23 maja 2025 roku, że w ramach inwestycji D1.1.2 KPO do naboru konkurencyjnego może przystąpić podmiot leczniczy oferujący leczenie szpitalne zakwalifikowany do sieci szpitali i że zgodnie z treścią  Zawiadomienia Komisji Europejskiej w sprawie  pojęcia pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (2016/C 262/01), Polska jako państwo członkowskie musi zadbać o to, aby finansowanie publiczne działalności niegospodarczej nie było wykorzystywane do finansowania działalności gospodarczej.

Czyli w przypadku, gdy w naborze konkurencyjnym inwestycji D1.1.2 KPO  podmiot wnioskujący o objęcie przedsięwzięcia wsparciem, prowadzi działalność gospodarczą i niegospodarczą, w celu  uznania danej działalności komercyjnej za działalność o czysto pomocniczym charakterze konieczne jest spełnienie dwóch warunków:

1) działalność  taka musi być bezpośrednio związana z funkcjonowaniem danej organizacji i konieczna do jej funkcjonowania lub nieodłącznie związana z jej główną działalnością niegospodarczą – działalność gospodarcza pochłania takie same nakłady jak podstawowa działalność o charakterze niegospodarczym, takie jak materiały, sprzęt, siła  robocza lub aktywa trwałe,

2) działalność taka musi mieć ograniczony zakres – zasoby przeznaczane rocznie na działalność gospodarczą nie przekraczają 20 procent całkowitych rocznych zasobów (wydajności) danego podmiotu. W związku z tym, zakres działalności, która może być uznana za działalność pomocniczą jest bardzo ograniczony i ściśle związany z przeznaczeniem konkretnej infrastruktury.

Wynika z tego, że użytkowanie infrastruktury do celów gospodarczych można uznać za  działalność pomocniczą, jeżeli wydajność przydzielana co roku na taką działalność nie przekracza 20 procent całkowitej rocznej wydajności infrastruktury (zgodnie z treścią  ust.207 rozdziału 7.2. Zawiadomienia Komisji Europejskiej w sprawie pojęcia pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (2016/C 262/01).

W związku z tym w oświadczeniu, który stanowi załącznik do wniosku o objęcie przedsięwzięcia wsparciem, wnioskodawca jest obowiązany do złożenia oświadczenia, w którym potwierdzi, że:

1) prowadzona przez niego działalność pomocnicza komercyjna nie przekroczyła progu 20 procent całości prowadzonej   przez niego działalności w 2023 roku;

2) w okresie realizacji przedsięwzięcia i w okresie jego trwałości zobowiązuje się on monitorować wartość działalności pomocniczej komercyjnej w wysokości nieprzekraczającej  20 procent całości prowadzonej przez niego działalności oraz informować instytucję odpowiedzialną  za realizację inwestycji o wszelkich zmianach w tym zakresie;

3) infrastruktura powstała w wyniku realizacji przedsięwzięcia nie będzie wykorzystywana do prowadzenia działalności pomocniczej komercyjnej w stopniu przekraczającym 20 procent całości prowadzonej przez niego działalności w ramach tej infrastruktury.

Ministerstwo zapewnia, że przyjęty w ramach weryfikacji pomocy publicznej, próg 20 procent działalności komercyjnej pomocniczej oraz opracowany na potrzeby naboru konkurencyjnego  inwestycji D 1.1.2 KPO  załącznik nr 2 do wniosku pozostają w  zgodności z treścią Zawiadomienia Komisji Europejskiej w sprawie pojęcia pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (2016/C 262/01).

Informuje też, że resort jako instytucja odpowiedzialna za realizację inwestycji D1.1.2 KPO przeprowadził szereg działań konsultacyjnych mających na celu rzetelne oraz bezstronne przygotowanie dokumentacji konkursowej, która będzie odpowiadała na faktyczne potrzeby i oczekiwania zainteresowanych podmiotów.

Według Ministerstwa Zdrowia postanowienia dokumentacji konkursowej były podyktowane koniecznością osiągnięcia konkretnych celów, do których zrealizowania w zakresie transformacji cyfrowej systemu ochrony zdrowia zobowiązała Polskę Komisja Europejska.

Resort stwierdza też, że nabór konkurencyjny został ogłoszony zgodnie z przyjętymi i uprzednio uzgodnionymi założeniami merytorycznymi, których zmiana na obecnym etapie nie jest możliwa, z uwagi na zaawansowanie procesu i konieczność zachowania jego przejrzystości oraz równego traktowania wszystkich wnioskodawców uprawnionych do aplikowania o środki w ramach konkursu.

Resort zdaje sobie sprawę jak istotnym i integralnym elementem systemu publicznej opieki zdrowotnej są szpitale prywatne, tym samym kieruje do nich konkursy, które na bieżąco ogłaszane są na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia.